Akvaryumum.com

Reef ve pH

reef akvaryumu

reef akvaryumu

Reef akvaryumlarına girerken bu ilk sayımızda diğer akvaryum çeşitlerini de yakından ilgilendiren pH nedir onu tanımlayacağız. Reef akvaryumu konusuna neden böyle bir giriş yaptığımızı merak edenler için açıklamamız gereken pH daki dalgalanmalar her ne kadar her türlü balık için tehlikeli olsa da invertebralar için çok daha tehlikelidir. Reef akvaryumlarında suyun kalitesi çok daha önemlidir. Bu nedenle bu ilk yazımızda pH ın ne olduğunu öğrenerek başlıyoruz.

Bir çok akvaryumsever pH a dikkat eder ama ne olduğunu tam olarak bilmez. Reef akvaryumlarında en önemli konu olan su kalitesinde pH ilk sıradadır.

Evet öyleyse suyun molekül yapısı ile başlayalım. Su molekülü iki hidrojen ve bir oksijenden oluşur. Bu molekül iki küçük parçacığa ayrılma eğilimindedir. Bunlardan biri hidrojen (+) iyonu diğeri ise hidroksil (-) iyonudur. Su molekülü hidrojen iyonu (H+) ve hidroksil iyonu (OH-) ayrışır. Bunları toplarsanız 2 hidrojen bir oksijen ortaya çıkar bu birleşimde suya eşittir. Hidrojen ve hidroksil iyonları eşit orandaki su 7 olarak değerlendirilir ve bu da nötr olarak adlandırılır. 7 nin altındaki her değer asidik, üstündeki her değer ise alkali olarak adlandırılır. pH ın anlamını bilmek ve nasıl oluştuğunu anlamak önemlidir. Doğadaki pH değerlerine gelince Meksika sahillerindeki gel-git havuzlarında 8,9 değerlerine kadar yükselmektedir. Deniz akvaryumlarında ise 7,4 ile 8,7 aralığındadır. Kapalı sistem deniz akvaryumlarında kabul edilebilecek değer 7,9-8,4 arasında olup ideal ölçüm 8,1-8,4 aralığındadır. Akvaryumda bakacağımız canlıların milyonlarca yıldır bu değerler arasında yaşamaya alıştıklarını aklımızda bulundurmalıyız. Meksika sahillerindeki gel-git havzalarında yaşayan bazı canlılar çok sıcak ve çok yüksek pH derecelerine uyum sağlamışlardır. Ama bu akvaryumda bulunduracağımız türlerin bir çoğu için geçerli değildir. Bu durumda çok düşük ya da çok yüksek pH değerleri akvaryumda bulunacak canlılar için stres kaynağı olabilecek tehlikededir. pH gün içerisinde yükselirken gece de düşüş gösterecektir. Buradaki aralık çok önemlidir. Eğer olması gerekenden farklı olarak bu aralığı aşağı ya da yukarı aşıyorsa bunun sebebini araştırmamız gerekiyordur.

Balık dışkıları, yenmemiş yemler, ölü balıklar ve bitkiler gibi çürüyen maddeler bir çeşit asit ortaya çıkarırlar. Asit de sistemdeki pH dengeleyen maddeleri ( bikarbonat, karbonat, ve bor gibi ) azaltır. Bununla birlikte akvaryumda fotosentezi ateşleyen inorganik karbon ihtiyacı sonucunda ortaya çıkan yosunlar (algler) ve pH ta düşme yaşanır. pH üstünde olumlu etkisi olan iki madde vardır. Bunlardan biri bor, diğeri de suni bikarbonat formundaki karbondur. Suni karbon suya havadan karışan ya da bitki ve canlıların soluk almalarıyla oluşan karbondioksittir. Suni karbon moleküler olarak balık dışkılarının çözünmesi ile ortaya çıkan gerçek karbondan daha çok olduğundan deniz suyunda çözünmemiş metaller ve bor ile reaksiyona girerek suni bikarbonatı oluşturur. Deniz suyundaki inorganik karbonun büyük bir bölümü bikarbonat, bir miktarı da karbonat formundadır.

Gece süresince bitkilerin ve hayvanların soluk almasıyla ekstra karbondioksit açığa çıkar ve bu süre zarfında pH düşer. Sabahın ilk saatlerinde pH en düşük seviyededir. Gün içinde ve özellikle ışığın yoğun olduğu saatlerde pH yükselmektedir. Çünki bu sırada fotosentez ile karbondioksit emilerek oksijen açığa çıkmaktadır. Sabah erken saatlerdeki ölçümde görülen 7,9 kabul edilebilir seviyedir. İlerleyen saatlerde pH 8,0 ve yukarısına doğru çıkma eğiliminde olacaktır. Çoğunlukla pH’ın 8,0 yukarısında olması suni karbonun (karbondioksit) bikarbonata çevriliyor olmasındandır. 8,0’ın altında ise karbondioksit karbonik asite dönüşmekte ve pH düşmektedir.

Piyasada değişik markalarda birçok pH test kiti satılmaktadır. Hepsi temel olarak aynı sistemi kullanır. İyi okuyabildiğiniz ve 0,1 kademeli göstergeye sahip olanları seçmenizi tavsiye ediyoruz. Testlerinizi haftada bir gün sabah erken ve akvaryumunuz 1 – 2 saat yoğun ışık aldıktan sonra öğlen saatlerinde olmak üzere iki kere yapmanız en uygun olacaktır. Kendi akvaryumunuzun pH testini mutlaka evde kendiniz yapın, suyu alıp akvaryumcuya götürmek doğru sonuç vermeyecektir. Suyu akvaryumdan alır almaz testinizi yapın su beklerse sonuç doğru olmayacaktır.

pH’ı doğru değerlere getirmenin iki yolu vardır. Birincisi suya dengeleyici kimyasal maddeler katmak ikincisi ise sorunu araştırıp ortadan kaldırmaktır. Sebeplere gelince fazla yemleme, gereğinden daha kalabalık bir akvaryum, kirli kum, kirli filtre malzemeleri, gerekli su değişikliklerini yapmama, çökelti oluşması, yetersiz protein skimmer, ölü balık yada bitkiler olabilir. Eğer bu saydıklarımızın hiç biri durumunuza uymuyorsa alkalinliği ölçerek yetersiz tampon maddenin olup olmadığına bakmalısınız . Reef sistemlerinde alkalinlik seviyesi 10 – 12 dKH ya da 3,5 – 4 meq/l olmalıdır.

pH ‘ın acil yükseltilmesi için suya karbonat konulabilir. Karbonat ilavesi pH ‘ı 8,3 seviyesine kadar getirebilir ama bunu yaparken azar azar ilaveler yaparak ölçüm yapmalısınız. pH’ın dengelenmesinin bir kaç gün sürebileceğini unutmayın. Bu nedenle bir kerede çok fazla ilave yapmayın. ½ gr. Karbonat 3,8 litre deniz suyunun pH’ını 0,6 yükseltir. Unutmayın ki akvaryumdaki canlıları, özellikle invertebraları pH şokuna sokmak çok basittir. İnvertebralar sudaki pH değişikliğine balıklardan çok daha fazla duyarlıdır.

Kısa süreli olarak pH’ın 8,5 – 8,6 seviyelerine yükselmesi çok zararlı değildir. Bunun sebebi yoğun ışıklandırma sırasında akvaryumunuzdaki alglerin karbondioksit emerek fazlaca oksijen vermesinden kaynaklanabilir. 8,6’nın üstü eğer kalıcı olursa risklidir. Suya karbondioksit enjekte etmek yüksek pH’I düşürmek için bir çözüm olabilir. Eğer bu sorunu sürekli yaşıyorsanız akvaryumunuzdaki algleri temizlemek gerekir. Piyasada pH değerine göre suya karbondioksit enjekte eden sistemler satılmaktadır. Yakında sitemizde reef akvaryumları ve sistemleri ile ilgili daha geniş bilgiyi bulabileceksiniz.

Exit mobile version